سیان یعنی چه؟ سیان یک واژه چینی است که به معنای “آگاهی” یا “هوشیاری” است. در فلسفه و آموزه‌های چینی، سیان به معنای آگاهی و بیداری درونی است که به انسان کمک می‌کند تا به درک عمیق‌تری از خود و جهان اطراف دست یابد. این مفهوم در آموزه‌های تائوئیسم و بودیسم چینی بسیار مهم است و به معنای رسیدن به حالت آرامش و درک ماهیت واقعی هستی است. در مجموع، سیان به معنای آگاهی و بینش درونی است که به انسان کمک می‌کند تا به فراتر از خود و دنیای ظاهری دست یابد.

در جرقویه زمستان به دو قسمت چله بزرگ و چله کوچک تقسیم می‌شده؛ چله بزرگ از اول دی ماه تا دهم بهمن ماه و چهل روز کامل و چله کوچک از یازدهم بهمن تا پایان بهمن ماه ۲۰ روز کامل بوده است. و به همین دلیل چون بیست روز کمتر است، چله کوچک نامیده شده است. در واقع چله بزرگ از اول دی که همان شب معروف و به یاد ماندنی ما ایرانیان یلدا یعنی طولانی‌ترین شب سال است، شروع می‌شود.ادامه مطلب

نام قدیم این روستا سنگان بوده که بعدها به دلایلی به سیان تغییر و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل گذرگاهی که مردم عقیده دارند مکان عبور امام رضا بوده به امامیه علیا تغییر نام پیدا می کند.

مردم روستا اغلب به شغل کشاورزی ودامداری مشغولند که محصول عمده آنها گندم –جو- نخود-عدس(مژی)می باشد.البته بعضی از مردم در کنار شغل کشاورزی به مشاغل دیگری همچون:مکانیکی-جوشکاری-لوله کشی-برق کشی-کاشی کاری-بنایی-خطاطی-مداحی-رانندگی و… می پردازند.البته جوانان روستا نیز در ادارات دولتی همچون آموزش وپرورش –نیروهای مسلح و…وهمچنین در مقاطع مختلف آموزش عالی مشغول به تحصیل هستند. زنان روستا علاوه بر کارهای خانه و کمک در کار کشاورزی به قالی بافی –گل دوزی-خیاطی

ادامه مطلب را بخوانید

داود رضوانی شورا

یه شعر واین یاد قدیما کری
 یاد دلای بی ریاتون کری

 یاد رو وایی گو دلامون خاش بو 

اوگوشتای سفرهامون مشاش بو

یاد رووایی گو شهید شون بآرته
 اوچگی حق اوچگیش اوچوقت نخارته

 
همه هو هم مثل برا موناینده
فقط یه سر از هم سوا موناینده

نه دردی بو نه سرطان و سکته
  اوچگی خوشوش تا دم دکتر نبرته

 زونون همه هو هم اسیر دردیم
هو دردامون همش در حال جنگیم

 صحراهامون سرسبزو موشت بار بو
هرکی رو صحرا مشغول یه کار بو

صحراهامون موشت درخت توت بو
کیف کشاورزا همیشه کوک بو

گندمای صحراهامون جونوش دا
هر آبادی کدخدا وو خونوش دا

  نه باند باند بازی بو نه چپ و راس
 نیشدینده هوهم خارتشونه نون و ماس

 یادش بخیر صحرای نصرووا مون
وقتی هومینده هو خر کولیامون

وسو داود دلم ایبی خون وسا
کلاغ بیشو به کیشون برسا

 مسأله آلودگي محیط زیست روستای سیان جرقویه يكي از مهمترين و حادترين مسائل ناشي از تمدن انساني در جهان امروز به شمار مي رود، در این خصوص عاملان مهمی در طبیعت وجود دارند که می توانند آثارمخربی روی محیط زیست روستا ایجاد کنند بنابراین گروهی از هم ولایتی های خوش فکر سیانی با همکاری اعضای محترم شورا و دهیاری سیان، در برنامه ای داوطلبانه قصد پاکسازی محلات، کوچه ها و بعضی جاهای  نزدیک مناطق مسکونی در  روستای سیان  را داشتند . این عزیزان هفته هاست که در حال برنامه ریزی برای اجرای این برنامه بوده و دست یاری به سوی سیانی ها و علاقه مندان به سیان دراز کرده و حمایت آنها را طلب می کنند، وحتی تاریخی را برای اجرای این امر مشخص کردند که متاسفانه عملی نشد.

 مدیر سابق حج وزیارت استان اصفهان ،حاج غلامعلی زاهدی پس از سال ها خدمت خالصانه در حوزه حج وزیارت و پس از چهار ماه بازنشستگی، امروز در بیمارستان زهرای مرضیه اصفهان در سن ۵۷ سالگی قربانی کرونا شد و به دیار باقی شتافت.

 پیکر وی پس از تشییع در  زادگاهش  در آرامستان روستای سیان جرقویه به خاک سپرده شد.

 از مرحوم حاج غلامعلی زاهدی دو فرزند پسر به یادگار مانده است.

​

سیان روستایی در دهستان جرقویه سفلی بخش جرقویه سفلی شهرستان اصفهان استان اصفهان ایران است.
جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۳۱۹ نفر (۱۰۹خانوار) بوده‌است.این افزایش جمعیت کاذب، مربوط به واردنمودن آمار افرادی که از سیان مهاجرت کرده بودند به آمار ساکن در روستای سیان برای اهداف خاص می باشد
جمعیت تاریخی
سال    جمعیت    ±%
۱۳۸۵    ۲۲۴    —    
۱۳۹۰    ۲۲۳    −۰٫۴٪
۱۳۹۵    ۳۱۹    +۴۳٪
منابع

    ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). در درگاه ملی آمار موجود است

شهرستان اصفهان
​

 
شهرستان جرقویه

مرکز
•    نیک‌آباد

بخش
مرکزی
شهرها    • 

   نصرآباد
•    محمدآباد
•    نیک‌آباد

دهستان‌ها
و روستاها    جرقویه وسطی
•    آذرخواران
•    پیکان
•    حسین‌آباد
•    حیدرآباد
•    سعادت‌آباد
•    مزرعه عرب

 

جرقویه سفلی
•    سیان
•    عباس‌آباد
•    قارنه
•    گنج‌آباد

جرقویه علیا
شهرها    •    حسن‌آباد

دهستان‌ها
و روستاها    جرقویه علیا
•    الله‌آباد
•    خارا
•    دستجرد
•    کمال‌آباد
•    مالواجرد

رامشه
•    رامشه
•    احمدآباد
•    اسدآباد
•    اسفنداران
•    حارث آباد
•    فیض‌آباد
•    مبارکه

امامزاده سیان
امامزاده عبدالمظفر روستای سیان با توجه به سبک معماری می توان گفت شالوده ساختمان در بخش گنبد خانه در دوره ایلخانی پایه ریزی شده و بخش های جانبی مانند شبستان ها و اتاق های اطراف امامزاده شاه عبدالمظفر در دوره قاجار به اتمام رسیده است

آستان امامزاده عبدالمظفر (علیه السلام) در شهرستان اصفهان در روستای سیان واقع در جرقویه سفلی واقع شده است. این زیارتگاه سابقه ای قدیمی داشته و دارای صحنی به مساحت ۲۵۰ متر مربع می باشد. مساحت زیر بنای بقعه و حرم حدود ۳۰۰۰ متر مربع است که شامل ایوان و حرم به اضافه رواق ها و زائرسراهای اطراف صحن است. گنبد تک پوش امامزاده از کف ۱۲ متر ارتفاع دارد. این بنا درسال های اخیر توسط هیئت امناء و خیرین مرمت شده است. قسمت بیرونی ایوان با خط زیبایی زیارت عاشورا و زیارت وارث و زیارت امامزاده بزرگوار کاشیکاری شده است. در داخل بقعه و حرم، ضریحی چوبین معرق کاری شده و مشبک در ابعاد ۳×۲ روی سنگ مزار امامزاده شریف قرار دارد. تزئینات حرم فاقد کاشی کاری و گچ بری و آینه کاری می باشد.

با توجه به سبک معماری می توان گفت شالوده ساختمان در بخش گنبد خانه در دوره ایلخانی پای ریزی شده و بخش های جانبی در دوره قاجار به اصل بنا الحاق شده است. ساختمان این امامزاده که در سینه کوه واقع شده است چند بخش اصلی دارد. گنبد خانه، حیاط ، اتاق های اطراف و بازارچه که نزدیک درب ورودی به حیاط قرار گرفته است .
در این بنا بیشتر از خشت خام و پخته شده و همچنین آجر لعاب دار و اخیرا کاشی استفاده شده است. ورودی جانبی دیگری با هشتی در شرق بنا و راهرویی که منتهی به شاه چشمه معروف می شود در غرب آن قرار گرفته که از الحاقات دوره قاجار است .

وجه تسمیه سیان جرقویه


نوشته سیدمصطفی محمدزاده

سیان (به فارسی: سيان، رومی شده مانند سَوَن, سایَن، و سایان؛ همچنین به این عناوین نیز شناخته می شود: شیون, سیونی، و Sīyūnī) 
از آنجایی که سایان (سیان) قلعه بزرگی داشته است و در آن ناحیه بزرگ ترین قلعه محسوب می شده  به سیان یا  شاهین دژ، شاهین قلعه معروف شده است شاهین دژ ، در آن زمان ساین و یا شاین یا سایان( سیان) نامیده می شده است.
سایَن (سیان)  برگرفته از کلمه شاهین و به همان معنای( شاهین) می باشد ، همان مرغ افسانه ای که به نام سیمرغ در شاهنامه ،فردوسی از آن یاد کرده است.نام های دیگر سیمرغ ساینا یا همان سائنا و سیرنگ می باشد که مظهر خرد تمام و بی نقص است که پاسخ تمام پرسش ها را در خود دارد.
این سایان را نباید با اسم کردی با همین تلفظ اشتباه گرفت در اسامی کردی، سایان به معنی سایه آورده شده است ، در  لهجه سیانی به تدریج سایان به سیان تبدیل شده است.
 سایَن(sayan ) یا همان سایان (سیان)  روستای کویری در  منطقه جرقویه سفلی اصفهان است، با انسان هایی ساده زیست و سخت کوش که ممکن است در کل ایران نتوانید شبیه آن ها را بیابید، البته باشندگانی که در روستا مانده اند را می گویم، ولی کسانی که مهاجرت کرده اند ممکن است تحت تاثیر محیط مهاجرت خود قرار  گرفته باشند ولی با این حال مردمانی شریف و غیرتمند هستند.

• منابع :
  
  وبلاگ سیان:       siyan.blogfa .com
• سایت ویکی پدیا
  لغتنامه دهخدا
  منابع اینترنتی

.

چهار چهار در آذرخواران و جرقویه

 
در گاه شناسی های جرقویه ای رازهایی نهفته است که همواره ذهن کسانی را که تازه با این فرهنگ ها آشنا می شوند،را متحیر می کند. یکی از این ایام چهار چهار است.
 جرقویه ای ها معتقدند، که زمستان دارای دو چله می باشد، که اولی با نام چله بزرگه از اول دی ماه تا دهم بهمن و دومی از ده بهمن تا انتهای آن ماه به طول می کشد، که دومی را چله کوچک می نامند.
گفته می شود که این دو چله دو برادرند، که اولی با سرمایی نه چندان دشوار زمستانی را می آورد و زمین ها را برف پوش می کند، اما برادر کوچک که از چهار روز مانده به اتمام چله بزرگ پیدا می شود، از ناتوانی برادر بزرگ گله می کند، که تو نمیتوانی که سرما راه بندازی، و من اگر بیایم، کاری می کنم که بچه در گهواره و پیرزن زیر پتو  و آب در شیر سماور در حال جوش از سرما یخ ببندند. سر همین ماجرا دعوایی بین برادر بزرگ و کوچک در می گیرد، که حاصل آن سرمایی شدید در چهار روز پیش و چهار روز بعد از دهم بهمن است که به چهار چهار معروف است. برادر بزرگ پس از این نزاع هر ساله، در هنگام رفتن، به برادر کوچک می گوید هر کاری کند، پشتت بهار است و جای تو را خواهد گرفت، و بدین ترتیب دوره چله کوچک شروع می شود.
گفتنی است که،  جرقویه ای ها اسفند را از نظر شرایط آب و هوایی جز بهار می دانند و معتقدند ، که در آن موقع درختان زنده شده و هوا گرمتر می شود.
 از جمله زمان های دیگری که در این گاه شماری در زمستان استفاده می شود موارد زیر می باشد:
نفس دزدی: در این روز می گویند اولین نشانه گرمای زمین نشان داده می شود، که روز سی وپنجم زمستان یا یک روز پیش از چهار چهار است.
نفس آشکار: در این روزنشانه های بیشتری از گرمای زمین نشان داده می شود، و دیگر برف روی زمین ماندگار نخواهد شد، اگر هم برف بنشیند بعد از چند روز آب خواهد شد. معمولا 15 شهریور نفس می کشد و گیاهان شروع به رشد می کنند.
عرب های محمدآباد و نصرآباد به اسفند ماه پشکل پناه می گویند.
افتِو بوهوت: در هنگام اسفند ماه نیز گاه هایی از نظرآب و هوایی مانند افتو بوهوت وجود دارد. افتو بوهوت در نیمه دوم اسفند اتفاق می افتد که در آن خورشید مدام پشت ابر رفته و بیرون می آید که عرب های حسین آباد  جرقویه و بعضی از افراد مسن آذرخواران می گویند هوا دزد شده است.

صور فلکی مهم سیان جرقویه

برخی از 88 صور فلکی از سایرین معروفترند، و طرحهایی دارند که فوراً تشخیص داده می‌شوند. این طرحها همچون نشانه به ستاره شناسان در یافتن آنها در آسمان شبانه کمک می‌کنند. بهترین نمونه ،جبار )شکارچی) ، از درخشنانترین صور فلکی آسمان است. صورت فلکی معروف دیگر دب اکبر (خرس بزرگ) است . دب اکبر شامل هفت ستاره درخشان است که برای مدتهای طولانی علاوه بر ستاره شناسی ، در دریانوردی نیز راهنمای مفیدی بوده‌اند. 
در آسمان سیان جرقویه  می توان صورت های فلکی جبار یا شکارچی ، ذات الکرسی ، دب اکبر ، دب اصغر، برساووش ، قیفاووس و.... را مشاهده کرد . در ضمن می توان ستاره ای قرمز رنگ (ابط الجوزا با دمای سطحی 3000 درجه سانتی گراد ) در شانه جبار و ستاره آبی (با دمای سطحی 20000 تا 35000 درجه) را در زانوی جبار مشاهده کرد . همچنین سیاره مشتری و زهره را با درخشندگی زیاد مشاهده کرد . به کمک صورت فلکی ذات الکرسی نیز می توان خوشه پروین که شامل 7 ستاره نزدیک به هم است را مشاهده کرد . داشتن نقشه ای از صورت های فلکی نیمکره شمالی شما را در یافتن بسیاری از صورت های فلکی یاری خواهد کرد .

.

زبان پشه‌ای براساس رسم‌الخطی که در چند دهه اخیر برای آن وضع کرده‌اند، دارای چهل و هفت صدا است که برخی صداهای آن با دیگر زبان‌های شاخه هند و آریایی تفاوت‌های دارد. در زبان پشه‌ای حروفی است که در دیگر زبان‌ها نیست به‌طور مثال در این زبان حرفی موجود است که به شکل شین است ولی شین نیست و متفاوت است که در زبان‌های عربی و فارسی و پشتو وجود ندارد. به همین دلیل زبان شناسان برای این صوت نشانه‌ای خاصی را وضع کرده‌اند. یا الفی که در زبان پشه‌ای است به چندین لحن گفته می‌شود که به تأیید زبان شناسان آلمانی نیز رسیده‌است
زبان پشه یی نیز به نوبه خویش به خصوص در محلات هم جوار بالای زبان‌های دری و پشتو تا حدود اثرگذار بوده‌است. به‌طور مثال: مردم دری زبان لغمان و ننگرهار مادر را (آیی)، سالم را (سسته) کاه را (توش) و خیشنه را (سیانی) و در پنجشیر و کاپیسا خوردن توت را (پکیک) می‌گویند که این کلمات و کلمات دیگری که از همه آن‌ها نام نگرفته شده کلمات پشه یی‌اند.

خیشنه یعنی خویشاوندان

چند آداب  و رسوم  ماه رمضان در جرقویه
ماه رمضان به ماه مبارک  رمضون نام برده می‌شود زیرا در زبان جرقویه ای حرف الف به  << واو>> تبدیل می شود ، و همچنین چون ماه تهذیب نفس و اخلاق است و همه سعی دارند که با ادای فرایض دینی و برپایی نماز جماعت از ثواب این ماه بیشتر بهره مند شوند از حوزه علمیه اصفهان یا سازمان هایی که مربوط به این کار هستند ، روحانی درخواست می کند  . در این ماه صله رحم را به احتمال زیاد به جای آورده و به فقرا و محرومان و آشنایان افطاری می‌‌دهند.در شب‌های قدر و احیا که شب نزول قرآن است. در روضه خوانی شهادت   حضرت  علی شرکت کرده به سوگواری می‌‌پردازند زنان و مردان شب‌های قدر را احیا نگه می‌‌دارند تا صبح بیدار می‌‌مانند دعا می‌‌خوانند و قران، بر سر می‌‌گذارند .

دستور اجازه استفاده از لباس روحانیت توسط رضا شاه به آیت الله جرقویه ای

کلمه اوفینا  یا اوپینا را در عروسی ها و آواز خوانی ها زیاد شنیده اید ولی ممکن است معنی آن را ندانید.  از آنجایی که معنی آن در سایت ها و لغت نامه ها نیامده است این نوشته می تواند به شما در معنی کلمه اوفینا کمک کند.
نام اوفینا  "اوف" (بسیار سوزان)حالت تصغیر کلمه "آف" باید باشد که در نام آفتاب (آف- تاب) به وضوح دیده می شود.
در زبان محلی جرقویه ای اوف یعنی آسیب دیدن (درد گرفتن) که بر اثر سوز گرما یا سوختن بر اثر زخم می باشد.
 وباز اگر دقت کرده باشید، بچه ای که زمین می خورد برای آرام کردن آن می گویند : جانم بچه ام اوف (اوخ) شد. در اینجا اوف به معنی آسیب رسیدن می باشد.
اینور دلم اوفینا یعنی اینکه سمتی از پهلو یا شکم من درد می کند .
چرا به جای اوف، کلمه اوفینا بکار برده می شود : به نظر بنده برای ناز و کرشمه و دل همسر را به دست آوردن یا همراه کردن بقیه با درد خود  از اوفینا به جای اوف استفاده می شود .

آرچی یا دستاس یا آردچی همان آسیاب دستی است.
وسیله ای است که در قدیم جهت بلغورکردن غلات بویژه گندم و جو از آن استفاده می کردند.
مکانیزم آرچی دو تخته سنگ دایره ای است یکی ثابت در زیر و دیگری متحرک که روی آن قرا ر می گیرد و وسط آن دو سنگ سوراخ شده و با میخ،شفت یا پایه فلزی محکم می شود تا هم دواربودن آن را روی هردوتخته سنگ درگردش تنظیم کندو

علائم آفت دهان و زبان


@siyan1
به طور خلاصه باید به شما بگویم که تشخیص آفت دهان بسیار مشکل است وکار هر کسی نیست ، یک انسان عادی به تنهایی و بدون وسیله نمی تواند آفت دهان خود را تشخیص دهد. بنابراین باید به پزشک فوق تخصص مراجعه کند و از او بخواهد تا علائم آفت دهان و زبان او را تشخیص دهد، برای این که پزشک نیز با صبر و حوصله به کاوش در دهان شما بپردازد ، باید دست و دل باز باشید و به او زیر میزی بدهید ، اگرچه همه ی پزشکان از دریافت زیر میزی اجتناب می ورزند ولی شما به زور هم که شده باید زیر میزی را پرداخت کنید، تا علائم آفت دهانتان را به شما بگوید.
@siyan1
 برای اطمینان می توانید  به چند پزشک حاذق مراجعه کنید تا شک و شبهه ای برای  شما نماند . بهتر است به پزشکان تهران مراجعه کنید تا در پرداخت زیر میزی مشکل کمتری داشته باشید.یکی از دوستانم تعریف می کرد یک هفته تمام در تهران معطل مانده تا پزشکش زیر میزی را قبول کند، آخر سر هم با پای لنگان به اصفهان آمده است.
از بین هرهفت میلیارد نفر  حدودا یکی به این بیماری مبتلا می شود . این مطلب را در گروه ها نشر دهید شاید مشکل میلیون ها نفر حل گردد .تصویر زیر با میکروسکوپ فوق الکترونیکی از فاصله 300 کیلومتری گرفته شده است.
@siyan1

طبق تصویب نامه مورخ ۲۳/۴/۱۳۳۳ هیئت وزیران مرقومه شماره ۷۱۲۸ - ۱۳۳۳/۵/۱۲استانداری استان دهم ابلاغ گردیده دهستان جرقویه از شهرستان شهرضا منتزع و ضمیمه  بخش حومه شهرستان اصفهان گردیده لذا بدین وسیله مراتب را به اطلاع عموم اهالی جرقویه می رساند که برای انجام امور مربوطه به بخشداری اصفهان مراجعه نمایند. 

                                                   بخشدار اصفهان - ضیمران

قلعه سیان یکی ازبناهای خشتی زیبای ایران
این قلعه فاخر تاریخی در زمان صفویه یا اندکی قبل از صفویه ، درحدود سالهای 800 تا 900 شمسی و به احتمال زیاد در دوره شاه اسماعیل یکم صفوی  ساخته شده است .این قلعه در زمان صلح به عنوان محل استراحت اهالی و حاكمان قلعه سیان بوده و در زمان جنگ نیز به عنوان دژ نظامی از آن استفاده می شد.
قلعه سیان دارای چهارحیاط است  که با دقت زیاد ساخته شده است با اینکه حیاط ها بر یکدیگر دید مستقیم ندارند اما دقیقا روبروی هم ساخته شده است .

این قلعه تاریخی در شصت..........      لطفا ادامه مطلب را بخوانید

احیاء حرفه سنتی بارگوشته در حسن آباد جرقویه حرفه سنتی گندم بوداده یا به زبان محلی بارگوشته پس از 30 سال در حسن آباد جرقویه احیا شد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما،مرکز اصفهان؛ محمود صادقی احیا گر این حرفه گفت : در گذشته همه ساله پیش از فرارسیدن سال نو مردم حسن آباد با همدلی و شادمانی دور هم جمع می شدند و بر اساس سنت گذشتگان گندم را پس از خیساندن و جداکردن پوسته هایش در پاتیلی بزرگ بومی دادند و در میهمانی های نوروزی استفاده می کردند . وی انگیزه احیای این حرفه سنتی را رونق فرهنگ بومی محلی و تداوم حرفه پدرش برشمرد و افزود : در گذشته 10 کارگاه سنتی گندم بوداده در حسن آباد جرقویه علیا فعال بوده و محصولاتشان علاقه مندان بسیاری داشت. حسن آباد جرقویه علیا در شرق استان اصفهان قرار گرفته و روزگاری صاحب هنر و حرفه هایی چون زیلو بافی ، عروسک سازی ، حصیر بافی و کارگاههای گندم بو داده سنتی بوده است.
برای دیدن ویدیو کلیک کنید(کلیک بکری)

داستان خانه دیو در اشکفت شاه چشمه

داستان خانه دیو در اشکفت شاه چشمه در 2 کیلومتری باختر روستای سیان ودر شمال گرکویه باختری ودر بالای کوهی به همین نام  که در نزدیکی امامزاده شاه عبد المظفر جای دارد وهمه ساله به هنگام برگزاری آیین شصت وششم نوروز مردم در آنجا گرد می آیند مردم شمال گرکویه بر پایه افسانه های باستانی ،پیوسته به کودکان خود گوشزد می کنند که هیچگاه به ایت اشکفت نزدیک نشوند زیرا آنجا خانه دیو است واین جزو پندارهایی است که از روزگاران باستان در یا نیاکان بر جای مانده واندک اندک وسینه به سینه گفته شده تا به روزگار ما رسیده واین به پندا ری بر میگردد که هنگامی که نیاکان آریایی ما به سرزمین پهناور ایران زمین رسیدند  در گوشه وکنار این سرزمین پهناور با مردمانی روبرو گردیدند که دارای چهر ه هایی با موی و ریش بلند واندامهایی درشت بودند که این ویژگیها برای کوچندگان آریایی شگفت آوربود واز اینرو این مردمان را دیو نامیدند  استاد ذبیح الله صفا نیز می نویسد از آنجا که این مردمان به مزدا پرستی پای بند نبود ه اند وخدایان غیر ایرانی را می پرستیدند  آریاها آنان را دیو سنا وسپس دیو گفته اند وشاید از همین روست که نیاکان ما نیز این اشکفت را خانه دیو دانسته اند نقل از کتاب گرکویه در گذر تاریخ نوشته علی شفیعی نیک آبادی

دیو یکی از واژه های کهن و قدمت آن به دوران آریاییان می‌رسد. دیوان گروهی از پروردگاران آریائی بوده‌اند. پس از جدائی ایرانیان از هندوان و ظهور زرتشت پروردگاران مشترک قدیم یعنی دیوها که مورد پرستش هندوان بودند، نزد ایرانیان گمراه‌کنندگان و شیاطین خوانده شدند. چنانکه در آئین مزدیسنا کلاً به مردم بدمنش هم اطلاق می‌شود. واژهٔ دیو در اوستا به صورت دَئوَ و در پهلوی دِو و در فارسی دیو گفته می‌شود. در زبان هند باستان دِوَ یا دَئوه به معنی فروغ و روشنائی و نام خداست. اشتقاق این واژه در میان اقوام آریائی نیز معنی خدا دارد چنانکه در یونانی زئوس و در لاتینی دَئوس در فرانسه دی‌اُ و در انگلیسی دِئیتی و در ایرلندی دیابکار می‌رود

 حکیم فردوسی نیز در شاهنامه می فرماید :   

       تو مر دیو را مردم بد شناس               کسی کو ندارد زیزدان سپاس

.

نظر به آتشکده و پرستشگاه بودن کرکویه می توان اصل آن را گرکویه یعنی کوی سرود دینی (آتشکده سرودهای دینی) گرفت.

طبق لغت نامه دهخدا: کرکویه. [ ک َ ی َ] (اِخ ) کرکوی. شهری است از نواحی سیستان و مجوسان در آنجا آتشکدۀ بزرگی دارند. (از معجم البلدان). کرکوی: [ ک َ ] (اِخ ) (آتش ...) آتش کرکویه. آتشگاهی بوده است در سیستان و معبد جای گرشاسب که مردمان به امید برکات آنجا می شدند و دعا می کردند و مستجاب می شد. در نبرد میان کیخسرو و افراسیاب کیخسرو آنجا شد و پلاس پوشید و دعا کرد ایزد تعالی آنجا روشنایی فرا دید آورد و تاریکی که از جادوی افراسیاب پیدا آمده بود ناچیز گشت و افراسیاب بگریخت، پس کیخسرو در آنجا که معبد گرشاسب بود آتشگاهی بساخت و اکنون آتشگاهست. (از تاریخ سیستان صص 35 - 37).

سرود آتشکدۀ کرکوی؛ این سرود از جمله اشعار شش هجایی اواخر دورۀ ساسانی و یا اوایل عهد اسلامی است که با توجه به یکی از روایات کهن حماسی بوجود آمده و باقی مانده است و چنانکه از ظاهر آن پیداست این سرود به لهجه ٔنسبتاً جدید دری، یعنی لهجۀ شرقی ایران است که مقارن ظهور اسلام معمول بوده و آن سرود این است:

فرخته ۞ باذا روش

خنیده گرشسب هوش ۞

همی برست از جوش

انوش کن می انوش

دوست بذا گوش ۞

به آفرین نهاده گوش

همیشه نیکی کوش

[ که ] دی گذشت و دوش

شاها خدایگانا

به آفرین شاهی.

(تاریخ ادبیات در ایران ذبیح اﷲ صفا ج 1 ص 130).

///////////////////////////

افروخته بادا روشنائی

تابنده بادا هوش گرشاسب

از جوش رسته است

نوش کن می را، نوش

یار در آغوش گیر

به نیکی و آفرین گوش بدار

تا ميتوانی نيکی کن

که پلشتی ها نابود شدنی اند.

از جناب مفرد

https://bit.ly/2NKnJGG
پیزرک در جرقویه

برگرفته از سایت سپنتا

نوشته سپنتا
هدف از نوشتن این مقاله آشنایی نوجوانان با ادبیات جرقویه ای است همچنین باعث عدم فراموشی بزرگسالان شده و بدین وسیله (تلگرام) ادبیات جرقویه ای حفظ می گردد. سعی شده است این مقاله به صورت مختصر نوشته شود تا در حوصله خواننده بگنجد .


در اوایل بهار با صدای ناهنجار پیزرک ها از خواب بیدار می شویم ، وقتی در پی صدا می رویم ، در سقف راهرو یا قسمتی از منزل با لانه پیزرک ها روبرو می شویم که در حال مرمت و نشستن روی آن هستند که به ما نوید بهار می دهند.
پیزرک ، در ادبیات فارسی به عمر کوتاه خویش مشهور است، و معروف است که یک سال بیشتر زندگی نمی کند، اما در واقع عمر او ۲۸ ماه است که بیشتر آنرا به تغذیه و پرورش جوجه‌هایش مشغول است، در جرقویه به پرستو پیزرک گفته می شود .
اما در شبکه های اجتماعی «پرستو»ها یا Honey trap به زنانی گفته می‌شوند که از سوی نهادهای امنیتی برای به دام انداختن چهره‌های سیاسی و مخالفان تربیت می‌شوند. می گویند محمدعلی نجفی در دام یکی از همین پیزرک ها افتاده بود.
دلیل نام گذاری پرستو به پیزرک در جرقویه مشخص نیست ولی محتمل به نظر می رسد از آنجایی که این پرنده جثه لاغر و نحیفی دارد به آن پیزرک می گویند. گیاه علفزار، پیزر(pizor) یا همان گرا یا نی است که لاغر و نحیف مانند پرستو است . احتمال دیگری که نباید کم اهمیت برای نامگذاری این پرنده دانست این است که لانه این پرنده از پیزر و گلِ اطراف پیزرها ساخته می شود که دلیل خوبی برای نامگذاری این پرنده در جرقویه می باشد.در گفتار عامیانه جرقویه ای به شخص کم اهمیتی که از لحاظ بدنی از قدرت چندانی برخوردار نیست پیزری گفته می شود.
با فرارسیدن پاییز و کم تر شدن حشرات و کرم‌ها پیزرک ها به ناچار مهاجرت می‌کنند. چند روز قبل از مسافرت، پیزرک های هر ناحیه و شهر، یک روز در طول سیم‌های تلفن و یا سیم برق جاده‌ها کنار یکدیگر می‌نشینند و مدت‌ها آواز می‌خوانند، سپس همه با هم به سوی لانه‌های فعلی خود پرکشیده و یکبار دیگر با لانه‌های خود تودیع کرده و سراسر لانه‌ها را با آب دهن اندود می‌کنند تا استحکام آن برای فصل زمستان کافی باشد. آنگاه یکروز صبح زود، دسته جمعی پرکشیده و به نقاط گرمسیر پرواز می‌کنند.
ضرب المثلی در مورد پیزرک وجود دارد که ممکن است نشنیده باشید در ادامه این ضرب المثل و سپس کاربرد آن آورده می شود.
ضرب المثل : (مثل خر وپیزرک )
توضیح ضرب المثل : زائده سر دانه خرما پیزرک نام دارد . گویند که خری پیزرک خرمایی پیدا کرد و خورد . چون برایش خوشمزه بود هر روز به آن محل می رفت تا شاید پیزرکی پیدا کند ، آنقدر آمد و رفت تا طعمه گرگ شد.
کاربرد: نباید به خاطر چیزهای بی ارزش ، جان خود را به خطرانداخت یا فریب خورد.
منابع :1- ویکی پدیای فارسی2- منابع آرشیوی دانشگاه آزاد 3- سایت بی بی سی 4- سایت فارس نیوز

بالاچی در جرقویه
جدید و غیر تکراری و نوستالژیک
 

در قدیم در بعضی از نقاط خانه فضایی  خالی وجود داشت که در جرقویه  به اصطلاح به آن بالاچی می گفتند .

بالاچی انباری خانه های قدیمی بود و محل نگهداری وسایلی که نیاز فوری به آن ها نبود. در بعضی از بالاچی ها جهیزیه دختران را نگهداری می کردند و در بعضی مواقع مواد خوراکی را برای در امان ماندن از دست بچه های منزل که تعدادشان چشمگیر بود در بالاچی نگهداری می کردند.معمولا مسئول بالاچی مادر خانواده بود.
بالاچی یکی از معیارهای سنجش خوبی یا بدی منزل بود ، به طوری که اگر منزلی بالاچی نداشت ، نظر براین بود که ، این منزل بدرد بخور نیست ، زیرا مکانی برای قایم کردن مواد خوراکی یا محافظت از دیگروسایل نداشت.
در حسن آباد و کمال آباد جرقویه هم  به همین نام (بالاچی)خوانده می شود.
در کاشان منزلی به نام بالاچی وجود دارد که در نزدیک مدرسه آقابزرگ قراردارد.

خانه بالاچی (خانه بالا خانه چی) روبروی خانه قدیمی احسان، قرار دارد. قدمت این خانه ی  عصر قاجاری به بیش از ۱۳۰ سال قبل باز می گردد و از جمله خانه های قدیمی کاشان است که تصویر آن را دربالا می بینید.

در استان گلستان منطقه گردشگری وجود دارد به نام بالاچی که بسیار سرسبز و زیبا است.
کاشان در حدود 300 کیلومتری قارنه قرار دارد و استان گلستان را  هم ، خودتان بهتر می دانید.

شعر ناصرخسرو  و  عمعق درباره سیان

آنکه سرش از فضل خداوند بتابد

فردا بکند آتش و اغلال سیانیش .

ناصرخسرو.

از این پسش توببینی دوان دوان در دشت

بکفش و موزه درافکنده صدهزار سیان .

عمعق .

عمعق از شاعران پارسی گوی سدهٔ پنجم و ششم قمری در ماوراءالنهر است. او به درگاه پادشاهان آل افراسیاب تعلق داشت و چند تن از امیران آن را مدح کرده‌است. اشعار وی آکنده از صنایع بدیعی است. او بخصوص در تشبیه چیره‌دست است. عمعق عمری دراز (بیشتر از صد سال) یافت. او به سیان علاقه وافری داشت
وافر یعنی :  فراوان ، زیاد.

معنی سیان در سینما
@siyan1 @siyan1



رنگ سبز- آبی که مکمل و مخالف رنگ قرمز است. وقتی رنگ قرمز از طیف خارج شود سیان به جا می ماند. این واژه در ایجاد فیلم های رنگی پرکاربرد است. این رنگ مهمترین رنگی است که با انرژی خود تمامی بدن را تحت تأثیر خود قرار داده وآرامش وتسکین لازم را به آن می بخشاید ودر واقع بدن را سر پا قرار می دارد . این رنگ به انگلیسی cyan است.




@siyan1

Powered By
  BLOGFA.COM